Europese literatuurprijs voor Saša Stanišić

De Europese Literatuurprijs 2021 gaat naar de roman 'Herkomst' van de Bosnisch-Duitse schrijver Saša Stanišić in de Nederlandse vertaling van Annemarie Vlaming. “Een liefdevol familieverhaal én een moderne en tragische Europese geschiedenis”, aldus de jury. Stanišić en Vlaming ontvangen de prijs op zaterdag 6 november op het Crossing Border Festival in Den Haag uit handen van juryvoorzitter Manon Uphoff.

De Europese Literatuurprijs bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in het voorgaande jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Zowel de auteur als de vertaler van de winnende roman wordt bekroond; de schrijver ontvangt € 10.000 en de vertaler € 5.000.

Herkomst (Ambo|Anthos) gaat over de vlucht van Stanišić en zijn ouders van Višegrad in het voormalige Bosnië en Herzegovina naar Duitsland in 1992. Minutieus ontleedt Stanišić wat er is voorgevallen tijdens die vlucht, en zet hij zijn familiegeschiedenis uiteen.

Uit het juryrapport: ‘De jury werd geraakt door de heel zorgvuldige, speelse zoektocht naar wat nu het wezen van onze identiteit uitmaakt. Wat ‘herkomst’ eigenlijk is. En steeds blijkt die te vinden in de  verbindingen tussen mensen, in de verbinding met taal, en in het grote en ontroerende vermogen van de mens om zich altijd en opnieuw te hechten, terug te grijpen, en het losgeraakte verleden, met de daarin aanwezige dierbare mensen, niet zonder pijn en grote krachtinspanningen, weer vast te maken aan het heden. (…)

Aan het einde voert Stanišić dit op tot een compositorisch sterk staaltje schrijverschap. Vertaler Annemarie Vlaming heeft deze sprongen en lichtheid feilloos overgebracht uit het Duits. De scherpe woordgrappen en snelle, puntige, erg eigen behandeling van de taal vallen zonder enige moeite samen met het verhaal en de vertelling behoudt ook in het Nederlands overal haar natuurlijke toon.’ 

Het volledige juryrapport is te vinden op www.europeseliteratuurprijs.nl.

Saša Stanišić / Annemarie Vlaming

De jury

De jury van de Europese Literatuurprijs 2021 bestaat naast voorzitter Manon Uphoff uit criticus Cyrille Offermans (De Groene Amsterdammer), literair vertaler Martine Woudt (laureaat 2020) en boekhandelaren Marieke de Groot (Pantheon Boekholt, Amsterdam) en Marischka Verbeek (Savannah Bay, Utrecht). 

De longlist werd samengesteld door zeventien Nederlandse kwaliteitsboekhandels waaronder Godert Walter. Uit deze lijst van twintig titels selecteerde de jury de shortlist en de winnaar. Naast Herkomst waren ook De jaren; Meisje, vrouw, anders; Langs de rivier en De reparatie van de wereld genomineerd. 

De Europese Literatuurprijs

De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdagavond 6 november tijdens het Crossing Border Festival in Den Haag. Tickets zijn verkrijgbaar via www.crossingborder.nl. De Europese Literatuurprijs is een initiatief van het Nederlands Letterenfonds, Academisch-cultureel centrum SPUI25, weekblad De Groene Amsterdammer en Athenaeum Boekhandels. De prijs wordt financieel mogelijk gemaakt door het Lira Fonds, de De Lancey & De La Hanty Foundation en het Nederlands Letterenfonds. In samenwerking met Hebban.nl zijn verhalen van de longlist vertalers gepubliceerd op het Vertalerskanaal van Hebban.nl en leesclubs georganiseerd over romans op de shortlist.